Tajniki holenderskiej mowy: Małpy, krowy, misie i brudna woda, czyli czar holenderskich powiedzeń

- Ja tam wiedziałem, że z nią będą problemy... Cały czas tylko marudzi i widzi mi się - zawyrokował Alex, pół-Polak, pół-Holender. 

- Nie wiedziałam, że znasz to wyrażenie "widzi-mi-się" - zaśmiałam się.

- Znam, ale akurat miałem na myśli to holenderskie... widzi misie na drodze! - uśmiechnął się mój rozmówca.

Ach te holenderskie przysłowia i idiomy. Potrafią nieźle człowiekowi w głowie namieszać. Szczególnie, kiedy się je przetłumaczy. I tak właśnie owe "beren op de weg zien", czyli alexowe misie na drodze oznaczają, że ktoś widzi jedynie same przeszkody. Ileż ja się tych powiedzeń nasłuchałam i dalej niemal za każdym razem wprawiają mnie w osłupienie i krępujące "Ale o co ci chodzi??". Szczególnie teściowa lubi raczyć mnie językowymi dziwolągami. O ile sporo z wyrażeń jest identycznych jak w języku polskim (np. zdrów jak ryba; sezon ogórkowy; nie wszystko złoto, co się świeci) lub dość podobnych i wciąż zrozumiałych (np. lepszy ptak w dłoni, niż dziesieć w powietrzu), tak wiele z nich nie ma dla mnie najmniejszego sensu (np. bloemetjes buiten zetten, czyli wystawianie kwiatuszków na zewnątrz... nie wiem jak wy, ale ja bym w życiu nie wpadła na to, że chodzi o robienie imprezy). 

Tak jak owe wspomniane wyżej misie, dużo w holenderskich powiedzeniach zwierząt, szczególnie krów i małp. Krowy są tu dla mnie w pełni zrozumiałe, szczególnie gdy wyjedzie się za miasto. Pasące się krasule można zauważyć wszędzie. Małpy natomiast nie do końca wiem, czemu zawdzięczają tą popularność w przysłowiach. Podczas, gdy w Polsce pokazuje się prawdziwą twarz, w Holandii wyskakuje małpa z rękawa (nu komt de aap uit de mouw) ;) 

Nic jednak nie równa się częstotliwości z jaką woda występuje w powiedzeniach. Zrobiłam szybkie poszukiwania w internecie i znalazłam aż 50 wyrażeń idiomatycznych, w których dosłownie padał słowo "woda". Nikogo chyba to jednak nie dziwi, ostatecznie woda jest w Holandii pod każdą postacią spotykana na każdym kroku. Często stanowi ona synonim pieniędzy:

"Het water komt mij tot de lippen" (woda podchodzi mi do ust) znaczy, że ktoś ma duże problemy finansowe;

"Geld verdienen als water" (zarabiać pieniądze jak wodę) czyli zarabiać bardzo dużo pieniędzy;

jednak najbardziej spodobała mi się holenderska wodna wariacja na temat w polskim języku funkcjonującego "Wozić drewno do lasu". W Holandii mianowicie nosi się wodę do morza (water naar de zee dragen). Zaczynam wnioskować, że Holendrzy często robią coś bezsensownego, ponieważ dla tego samego znaczenia mają też drugie wyrażenie: "dweilen met de kraan open" (ścierać podłogę przy odkręconym kranie).